Gastronomia. Praca i prekariat. Studium socjologiczno-prawne

Lipiec, Stanisław

Gastronomia. Praca i prekariat. Studium socjologiczno-prawne

Abstract

W polskiej branży gastronomicznej pracuje ponad 500 tysięcy osób. Większość z nich pracuje sezonowo lub weekendowo. Studenci i ludzie młodzi stanowią większą część zaangażowanego personelu. Dzięki nim polska branża HoReCa intensywnie się rozwija. Większość gości może spędzać miło czas w rosnącej liczbie restauracji. Niestety stosunki osobowe panujące w polskich barach czy kawiarniach są bardzo napięte. Większość członków zespołów pracuje na czarno lub w oparciu o umowy cywilnoprawne. Pracują ponad swoje możliwości po 12 do 16 godzin na dobę, bez przerwy przez wiele tygodni i miesięcy. Nie otrzymują urlopów, wolnego od pracy. Restauratorzy ograniczają możliwości pracy osób niepełnosprawnych, kobiet w ciąży, rodziców. Wynagrodzenia są równocześnie bardzo niskie i nie zawsze regularnie wypłacane. W branży gastronomicznej ogranicza się koszty prowadzenia działalności gospodarczej poprzez zmniejszanie kosztów angażowania pracowników. Jest to idealny przykład polskiego prekariatu. Studium socjologiczno-prawne oparte zostało na rozmowach z pracownikami lokali gastronomicznych kilku największych polskich miast. Porównanie opowieści pracowników do stanu prawnego polskiego i międzynarodowego prawa pracy ukazuje bardzo zły stan prawny i faktyczny zatrudnienia w branży HoReCa.

Over 500 000 people work in the Polish catering industry. Most of them work seasonally or at weekends. Students and young people represent the majority of the employed staff. The Polish HoReCa branch is growing intensively mainly due to them. Most guests can enjoy a pleasant time in the growing number of restaurants. Unfortunately, personal relations in Polish bars and cafes are very tense. Most of the team members work in the black economy or on the basis of civil law contracts. They work overtime, 12 to 16 hours a day, without a single break, for weeks and months. They do not obtain holidays or time off from work. Restaurants restrict the work opportunities of people with disabilities, pregnant women, parents. The salaries are at the same time very low and not always paid regularly. The catering industry limits business costs through the reduction of the costs of employee engagement. This is a perfect example of the Polish precariat. The sociological and legal study was based on interviews with employees of catering facilities in several major Polish cities. The comparison of the employees’ stories with the legal condition of Polish and international labour law indicates the very negative legal and practical condition of employment in the HoReCa industry.