Hybrydy i hybrydyczności. Z pogranicza literatury i sztuk wizualnych

Abstract
Deliberations on hybrids and hybridity begin with the reflection on the phenomenon of hybridity in culture. Subsequently, the artistic forms, for which hybridity remains the most significant feature, have been described in particular chapters. What gets discussed are experimental poetry, artistic book, liberature and electronic literature respectively. In the book the transitions between subsequent forms of hybridity have been analysed, liquid boundaries of particular hybrid forms have been explored, hybridisation processes in culture which lead to the creation of more and more hybridised artistic forms having greater and greater impact on human existence have been described. The 20th century hybrids are subject to contemplation and make room for 21th century hybrids which demand interactivity and action in exchange for interpretation. The author asks questions about the type of aes- thetics which is demanded from its recipients by modern cultural reality. The reflection on the way of speaking about hybrid forms is not without significance. Hybrids are artistic phenomena, after all, which escape classification, there are not a temporary state, they play an important part in modern culture, and hence they require their own description language. The hybrid’s existence strategy, which relies on becoming dissimilar, makes the recipient unable to receive the prepared script of reception, or even main guidelines thanks to which the pro- cess of experiencing and interpreting would end successfully. If all guidelines fail in the reception process, recipients can merely rely on experiencing the given artistic phenomenon. That is why the category of experiencing turns out to be a significant starting point for reflecting on the process of receiving a hybrid. In this context Luigi Pareyson’s theory of formativity will prove useful.

Rozważania dotyczące hybryd i hybrydyczności rozpoczyna refleksja nad zjawiskiem hybrydyczności w kulturze. Następnie w poszczególnych rozdziałach opisane zostają formy artystyczne, w których hybrydyczność stanowi jedną z najistotniejszych cech. Kolejno omawiane są: poezja eksperymentalna, książka artystyczna, liberatura i literatura elektroniczna. W książce analizie poddawane są przejścia między kolejnymi formami hybrydyczności, eksplorowane – płynne granice poszczególnych form hybrydycznych, opisywane – procesy hybrydyzacji w kulturze prowadzące do powstania coraz bardziej zhybrydyzowanych form artystycznych wpływających coraz bardziej na byt ludzki. Hybrydy wieku XX, poddające się kontemplacji, ustępują miejsca hybrydom wieku XXI, które domagają się interaktywności i działania w zamian za interpretację. Autorka stawia także pytania o rodzaj estetyki, której domaga się od jej odbiorców współczesna rzeczywistość kulturowa. Nie bez znaczenia pozostaje również refleksja nad sposobem mówienia o formach hybrydycznych. Hybrydy bowiem to zjawiska artystyczne, które wymykają się klasyfikacjom, nie są stanem przejściowym, zajmują ważne miejsce w kulturze współczesnej, a zatem domagają się własnego języka opisu. Strategia bycia hybrydy polegająca na uniepodobnieniu sprawia, że odbiorca nie może otrzymać gotowego scenariusza odbioru, ani nawet głównych wytycznych, dzięki którym proces doświadczania i interpretacji zakończy się sukcesem. Jeśli wszelkie wytyczne zawodzą w procesie percepcji, odbiorcom pozostaje oparcie się na samym doświadczeniu danego zjawiska artystycznego. To dlatego kategoria doświadczenia okazuje się istotnym punktem wyjścia refleksji nad procesem odbioru hybrydy. Pomocna okaże się w tym kontekście teoria formatywności Luigiego Pareysona.
Description
Keywords
Citation
Belongs to collection