Obrona antropologiczna oczami semiotyki

Boroch, Robert

Obrona antropologiczna oczami semiotyki

Abstract

Obrona antropologiczna to spontaniczne lub zorganizowane działania społeczności wobec agresji antropologicznej. Agresja antropologiczna przybiera formy konfliktu informacyjnego, ideologiczne czy symbolicznego. Każde działanie podejmowane w ramach agresji antropologicznej ma na celu opanowanie przestrzeni informacyjnej oraz zastąpienie „narracji zastanej” „narracją zideologizowaną”. W tym sensie, teoretycznie, podejmowane są działania mające na celu utrwalenie i rozpowszechnienie „narracji zastanej”. Racjonalne jest więc założenie, że formy przeciwstawiania się agresji antropologicznej są działaniami obronnymi, uzasadnionymi etycznie z punktu widzenia zaatakowanego. Jednakże stwierdzenie to jest problematyczne, ponieważ określenie różnic między działaniami agresywnymi a działaniami obronnymi jest zideologizowane i zrelatywizowane. Obrona antropologiczna niejednokrotnie przyjmuje formy biernej agresji w wymiarze symbolicznym, wykorzystując dostępne artefakty, które zostały pozostawione przez hosta. Takimi artefaktami mogą być nekropolie, pomniki, budynki użyteczności publicznej, infrastruktura logistyczna, itd. Wytwory materialne kultury-host stają się „impulsem” stwarzającym kulturę-napływową. Kultura-host pozostaje tylko w okresie początkowym w relacji horyzontalnej z kulturą-napływową. W miarę rozrostu pokoleniowego napływowej struktury społecznej, kultura-host staje się semiotycznie i semantycznie zdeformowana (posiada cechy hybrydowe) albo zanika, pozostawiając po sobie jedynie wymiar materialny. Wymiar materialny jest „interpretowalny” w paradygmacie kultury-napływowej. Innymi słowy, artefaktom tym przypisane zostają inne znaczenia i funkcje w typologii kultury-napływowej. Przedmiotem niniejszej prezentacji jest rozważenie potencjalnych możliwości wykorzystania wizualnych systemów znakowych jako narzędzia przeciwdziałającemu agresji antropologicznej. Wykorzystany w prezentacji materiał wizualny został pozyskany podczas wypraw antropologiczno-etnograficznych w miastach warmińskich.