Krzemowa Klatka. Kapitał paraspołeczny i celebrytyzacja polityki
Abstract
Description
Celem książki jest odpowiedź na pytania na ile celebryci są przedmiotem, a na ile podmiotem władzy (politycznej, symbolicznej i ekonomicznej); dlaczego i w jaki sposób celebryci stają się politykami, a politycy celebrytami; jak media tworzą, eksploatują i niszczą politycznych celebrytów; skąd narastająca tendencja do samoobnażania i obnażania celebrytów. Odpowiadając na te inne związane z celebrytyzacją pytania wprowadzam pojęcie kapitału paraspołecznego czyli sumę skumulowanej widoczności medialnej celebrytów i zbiorowych inwestycji poznawczych i emocjonalnych w relacje z nimi. Opisuję jak rosnąca rola kapitału paraspołecznego w polu politycznym i medialnym prowadzi do celebrytyzacji polityki, dzięki której celebryci mogą skutecznie konkurować z elitami politycznymi i symbolicznymi o pozycje w systemie politycznym. Analizuję jak kapitał paraspołeczny gromadzony jest dzięki zapośredniczonej medialnie pracy afektywnej celebrytów opartej na budowaniu zdalnych a jednocześnie intymnych więzi. Pokazuję jak sposób wytwarzania kapitału paraspołęcznego i dominująca rola mediów w tym procesie sprawiają, że celebrycka widoczność jest jednocześnie atutem i pułapką, a sami celebryci obiektem eksploatacji i nadzoru. Przyglądam się wreszcie strukturalnemu problemowi nieautenyczności medialnych interakcji i różnym próbom radzenia sobie z nim podejmowanym przez celebrytów politycznych.
Analizy zawarte w pracy opierają się na bogatym materiale empirycznym, do którego należą m.in.: telewizyjne audycje 144 komitetów wyborczych z lat 1993–2019; 3247 wpisy na Facebooku kandydatów w wyborach prezydenckich 2015 rok; zbiór „Pantheon 1.0” obejmujący 11341 zakodowanych biografii znanych osób z Wikipedii, dane na temat relatywnej widoczności 8853 na celebrytów na najstarszym polskim serwisie plotkarskim „Pudelek”, 391 artykułów internetowych serwisów plotkarskich opisujących osoby kandydujące w wyborach prezydenckich w 2015 roku, a także trzy programy talk–show „Kuba Wojewódzki” z udziałem kandydatów na prezydenta z wyborów 2015 roku.
Teoretyczne inspiracje dla koncepcji zawartych w monografii stanowią idee Mertona, Goffmana, Millsa, Bourdieu, Hardta i Negriego, Lamont i wielu innych.
Książka składa się z ośmiu rozdziałów. Pierwszy jest krytyczną analizą podejścia do rozumienia i badania celebrytów we współczesnych celebrity studies. Pokazuję w nim luki i ograniczenia dominującej perspektywy i wyjaśniam jak celebryci znaleźli się na marginesie socjologii a ona sama na peryferiach badań nad celebrytami.
W rozdziale drugim definiuję celebrytów za pomocą pojęcia kapitału paraspołecznego – sumy więzi społecznych wytworzonych przez jednostkę w relacjach zapośredniczonych medialnie i nagromadzonych dzięki medialności afektów, uwagi, widoczności i znaczeń.
Rozdział trzeci traktuje o produkcji, konsumpcji i dystrybucji uwagi i widoczności. Analizuję w nim ekonomię uwagi mediów celebryckich i rozkład uwagi i widoczności zasobu w wybranych zbiorowościach celebrytów.
W rozdziale czwartym opisuję jak celebryci gromadzą kapitał paraspołeczny wykonując pracę afektywną – wytwarzając emocje i więzi na skalę przemysłową.
Rozdział piąty poświęcony jest celebrytyzacji polityki. Przyglądam się w nim przebiegowi i wynikom gier o pozycje w systemie politycznym i przemyśle rozrywkowo-informacyjnym między elitami symbolicznymi i politycznymi a celebrytami i dwukierunkowym migracjom między systemem politycznym a showbiznesem.
Szósty rozdział opisuje transformacje indywidualnych postaci publicznych w celebrytów. Analizuję w nim sposoby nasycania wizerunku znaczeniami politycznymi i celebryckim. Siódmy rozdział podejmuje kwestie eksploatacji i uprzedmiotowienia i nadzorowania celebrytów przez system medialny. Pokazuję w nim nadzorcze działanie mediów celebryckich przez pryzmat języka ich personelu, ale także jego tekstowych i wizualnych produktów.
Rozdział ósmy omawia problem autentyczności medialnie zapośredniczonych interakcji i jego związkom z cynizmem politycznym. Charakteryzuję w nim także rolę mediów celebryckich w w poświadczaniu autentyczności postaci publicznych.
Keywords
celebryci ekonomia uwagi praca afektywna praca emocjonalna kultura popularna kultura polityczna nowe media tabloidy reklama polityczna talk show serwisy plotkarskie komunikacja polityczna elity władzy elity symboliczne sława dyskurs polityczny przemysł afektywny persona kapitał paraspołeczny celebrytyzacja celebrytariat kontrola społeczna synopticon praca odgraniczania uprzedmiotowienie skandalizacja trajektorie autentyczność cynizm polityczny intymność prywatność historia sławy ramowanie CAQDAS paparazzi więzi społeczne kapitał społeczny afekt Facebook studia celebryckie kapitał kulturowy celebryfikacja celebrytyzacja kampanie wyborcze wybory